آبخیزداری؛ تنها راه نجات کشور از خشکسالی و بارش های شدید - مجله سرگرمی

به گزارش ایسنا، علی سلاجقه با بیان این که طی 30 روز در کشور حدود 100 میلیارد متر مکعب بارش رخ داد، گفت: برای مثال طی 15 روز ابتدایی سال در همدان حدود 72 درصد میانگین بارش کشور را داشتیم و در مجموع چیزی حدود 40 درصد بارش های اخیر را توانستیم ذخیره کنیم ولی حدود 60 درصد آن را از دست دادیم.

وی با اشاره به این که بارش باران و سیل در استان لرستان به شهرهایی مانند پل دختر و معمولان آسیب های زیادی وارد کرد، شرح داد: این بارش در شهرستان کوهدشت استان لرستان حداقل خسارت را داشت. هر چند شهرهایی مانند پل دختر، معمولان و کوهدشت از نظر شرایط زمین شناسی و تپوگرافی تفاوت هایی دارند اما از نظر شرایط اقلیمی بارش کوهدشت مشابه با بارش پل دختر و معمولان بود.

سلاجقه ادامه داد: در شهرستان کوهدشت ایستگاه پخش سیلابی توسط فعالیت های آبخیزداری ایجاد شده بود که در ثانیه حدود 600 متر مکعب آب به آن وارد و در نتیجه 150 متر مکعب آب از آن خارج می شد. عملکرد این سیستم پخش سیلاب در حفظ و نفوذ آب سبب کاهش خسارات در کوهدشت شد. مردم کوهدشت نیز از عملکرد این سیستم پخش سیلاب راضی بودند چراکه حدود 75 درصد راندمان داشت و آب را برای آن ها ذخیره کرد.

این استاد مهندسی رودخانه و علوم و مهندسی آبخیز دانشگاه تهران با تاکید بر این که ما در کشور باید بتوانیم از راه های مختلفی آب را ذخیره کنیم، گفت: اعتقاد من بر این است که بارش هایی که اخیرا در کشور رخ داد دوره بازگشت حدود 50 تا 100 ساله دارند. بر اساس اعلام دستگاه های مربوطه سیلاب هایی که رخ داد دوره بازگشت 200 تا 500 ساله دارند بنابر این وقتی چنین اختلافی بین بارشی که می بارد و سیلابی که به وقوع می پیوندد وجود دارد به این نتیجه می رسیم که فعالیت های انسانی در تشدید سیلاب ها نقش اساسی دارند.

سلاجقه با بیان این که بخشی از آبی که در بارش های اخیر از دست دادیم به دریاهای شمال و جنوب کشور پیوستند و در بسیاری از نقاط تبدیل به سیل شدند، اظهار کرد: با مدیریت پیشگیری می توانستیم با روش های سازگار با طبیعت مانع وقوع سیل شویم و آب را ذخیره کنیم. در حال حاضر گفته می شود که سازه های بزرگ مانند سدها سیل را کنترل کردند در حالی که این تفکر اشتباهی است و با بارش های اخیر حجم زیادی خاک و رسوبات وارد سدهای کشور شده است.

وی در ادامه گفت: در کشور گرم و خشکی مثل کشور ما وقایع حدی -حد بالا سیلاب و حد پایین خشکسالی- جزو ذات اقلیم است و هنگامی که چنین شرایطی وجود دارد باید بتوانیم این پیک ها را به حد نرمال برسانیم از این رو عملیات آبخیزداری و آبخوان داری تنها راه نجات کشور از خشکسالی ها و بارش های شدید است. چنانچه عملیات آبخیزداری در قالب مدیریت جامع حوضه آبخیز انجام شود سایر عملیات از جمله سدسازی های اصولی مانند قطعات یک پازل چیده می شوند.

این استاد مهندسی رودخانه و علوم و مهندسی آبخیز دانشگاه تهران در انتها با اشاره به این که در این صورت سدها نقش اصلی خود یعنی ذخیره آب، تولید برق آبی و پروش ماهی را به عهده می گیرند و دیگر در مواقع سیل سدها در شرایط اضطرار قرار نمی گیرند، شرح داد: طبیعت را باید با عملیات هایی همچون آبخیزداری مدیریت کرد چرا که از نظر اقتصادی بسیار به صرفه تر از ساخت سازه های بزرگ است و از طرف دیگر حجم آب استحصالی افزایش پیدا می کند.